-
1 sięgać
włosy sięgały jej do pasa — her hair came lub reached down to her waist
woda sięgała mi do szyi — the water came up lub reached to my neck
sięgać do słownika/notatek — to refer to a dictionary/one's notes
nasza współpraca sięga roku 1980 — our cooperation goes lub dates back to 1980
* * *ipf.sięgnąć pf. -ij1. (wyciągać rękę itp.) reach (po coś l. do czegoś (out) for sth); mógłbyś mi sięgnąć po to pudło z szafy? could you reach l. get me that box from the wardrobe?; sięgnąć do kieszeni reach into one's pocket; sięgnąć do kieszeni l. portfela przen. use one's own money; sięgać do czyjejś kieszeni (przen.) pick sb's pocket.2. (= zbliżać się, docierać) reach, come; extend ( czegoś as far as sth); go (od/do/aż do czegoś from/to/up to sth); straty sięgały milionów losses ran into millions; mamy długi sięgające... our debt amounts to...; sięgający w głąb duszy heart-searching; jego ambicje sięgają wysoko he has high aspirations; sięgać pamięcią do czegoś go back in one's mind to sth; jak okiem sięgnąć as far as the eye can see.3. (= zaglądać do) refer ( do czegoś to sth); consult ( do czegoś sth); sięgać do słownika/notatek refer to a dictionary/one's notes.4. (= starać się o coś) strive; sięgać po władzę strive for power.5. (= osiągać jakąś granicę) reach; come (up l. down) ( (do) czegoś to sth); włosy sięgały jej do pasa her hair came l. reached down to her waist; sięgający do kolan ( o płaszczu) knee-length; ( o butach) knee-high; sięgający piersi breast-high l. -deep; woda sięgała mi do szyi the water came up l. reached to my neck; sięgać zenitu climax, reach a climax; napięcie sięgało zenitu tension was at fever pitch; sięgnąć kresu reach the end, reach the limit; sięgnąć dna hit rock-bottom.6. tylko ipf. (= datować się) go l. date back to; nasza współpraca sięga roku 1980 our cooperation goes l. dates back to 1980.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sięgać
-
2 do|jść
pf — do|chodzić1 impf (dojdę, dojdziesz, doszedł, doszła, doszli — dochodzę) Ⅰ vi 1. (dotrzeć) to reach (do czegoś to sth), to arrive- dojść do domu to reach a. get home- jak mogę dojść do dworca? how can I get to the railway station (from here)?- dochodząc do szkoły, usłyszał dzwonek na lekcje on reaching school he heard the bell ring for lessons2. (ogień, woda) to reach, to come (do czegoś up to sth)- pożar dochodził już do strychu the fire was already reaching up to the attic- woda doszła do samych drzwi the water came right up to the door- opatrunek jest za ścisły i krew nie dochodzi do nogi the dressing is too tight and the blood isn’t flowing to the leg3. [list, przesyłka, wiadomość] to reach (do kogoś sb)- jego list jeszcze nie doszedł his letter hasn’t arrived yet- czy pieniądze już doszły? has the money arrived yet?- doszło do moich uszu, że przenosi się pan do Paryża I heard that you’re moving to Paris- doszły mnie słuchy, że wyszłaś za mąż I hear you got married- dochodzą (do) nas plotki o jej życiu prywatnym we hear various rumours about her private life- mało z tego, co mu tłumaczę, dochodzi do niego not much of what I say gets through to him- wreszcie doszło do jego świadomości, że… it finally got through to him that…- program dochodzi przez satelitę the programme’s transmitted by satellite4. (dolecieć) [dźwięk, zapach] to come- z ogrodu dochodził miły zapach kwiatów a pleasant smell of flowers was coming from the garden- uliczny hałas tu nie dochodzi you can’t hear the traffic here- dziwny dźwięk doszedł do jego uszu he heard a strange sound5. (dołączyć) to join (do czegoś sth)- do naszego zespołu doszli nowi zawodnicy some new players have joined our team- doszedł nam nowy temat do dyskusji we have a new topic to discuss- do pensji dochodzi premia oraz różne dodatki on top of the salary there’s a bonus and various additions- po urodzeniu się dziecka dojdą nam nowe obowiązki after the baby’s born, we’ll have additional obligations6. [liczba, temperatura, cena] to amount, to come (do czegoś to sth)- liczba ofiar w wypadkach drogowych w tym miesiącu doszła już do 1000 the number of road accident victims this month has already reached 1,000- jego długi dochodziły do dwóch milionów złotych his debts amounted a. came to almost two million zlotys- kurs dolara doszedł do 4 zł the exchange rate for the dollar went up to a. reached 4 zlotys- upał dochodził do 40°C the temperature was approaching 40°C7. (osiągnąć) to achieve, to attain (do czegoś sth)- dojść do perfekcji w czymś to achieve a. attain perfection in sth- dojść do bogactwa to become rich- dojść do pełnoletności to come of age- dojść do punktu kulminacyjnego/zenitu to reach a high/zenith- dojść z kimś do porozumienia a. zgody to reach a. come to (an) agreement a. an understanding with sb- po długich negocjacjach rząd i związki dochodzą do porozumienia after protracted negotiations, the government and unions are coming to an understanding- dojść do sławy to become famous- dojść do władzy to come a. rise to power- jak on doszedł do takich pieniędzy? how did he come into that kind of money?- tylko najwytrwalsi do czegoś dochodzą only the most persevering people achieve anything (in this world)- jego wściekłość dochodziła do obłędu his fury verged on madness8. (domagać się) to demand- dochodzić zwrotu długu to demand the settlement of a debt- dochodzić swoich praw na drodze sądowej to pursue one’s rights in a court of law- dochodzić sprawiedliwości to seek a. demand justice9. (ustalić) to find out- dochodzić prawdy to search for the truth- nie dojdziesz prawdy you’ll never find out a. know the truth- postanowił dojść, o co im chodzi he resolved to find out what they meant- trudno dojść, jak jest naprawdę it’s hard to find out what the real situation is- dojść do wniosku a. przekonania to reach a. come to a conclusion10. (dogonić) to catch up- dojść kogoś to catch sb up a. catch up with sb- dochodził biegnącego przed nim Francuza he was catching up with the French runner in front of him- dojść do piłki/podania to get to the ball11. (o potrawie, mięsie, ryżu) to be ready- ziemniaki jeszcze twarde, ale zaraz dojdą the potatoes are still a bit hard, but they’ll be ready in a minute- zostaw mięso w piecu, niech dojdzie leave the meat in the oven to finish off for a bit12. (dojrzeć) [zboże, owoce, warzywa] to ripen- zboża już dochodzą the corn will be ripe soonⅡ v imp. (zdarzyć się) to happen, to come about- nie wiem, jak do tego doszło I’ve no idea how it happened a. came about- po operacji doszło do powikłań some complications arose after the operation- często dochodziło pomiędzy nimi do spięć there were often arguments between them- na tym skrzyżowaniu często dochodzi do wypadków accidents often occur at this crossroads- dochodzi do tego, że dzieci kłócą się z nauczycielami w szkole it’s coming to the point a. reaching the stage where children are quarrelling with their teachers at school- doszło do tego, że nikt nie podał mu ręki in the end no one shook his hand- do czego to doszło! what (on earth) are things coming to!■ dojść z czymś do ładu to get to grips with sth- dojść do ładu ze swymi myślami to get a. bring one’s thoughts under control- dojść z kimś do ładu to reach an understanding with sb- gdy się upił, trudno było z nim dojść do ładu when he got drunk, it was difficult to get through to him- nie dojdę z tym chłopakiem do ładu, nie chce mnie w ogóle słuchać I can’t cope with that boy, he doesn’t want to listen to me at allThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > do|jść
-
3 pół
Ⅰ num. half- pół jabłka half an apple- pół litra/metra half a litre/metre- pół godziny half an hour- wrócę za pół godziny I’ll be back in half an hour- pół tuzina half a dozen, a half dozen- osiem i pół eight and a half- dwa i pół tysiąca two and a half thousand- trzy i pół kilograma/mili three and a half kilogram(me)s/miles- pracować na pół etatu to work half normal hours, to work part time- weź pół szklanki mąki take half a cup of flour- sprzedał mi to za pół ceny he let me have it at half price- pół czarnej pot. a small (cup of) black coffeeⅡ pron. half (czegoś of sth)- pół miasta half (of) the town- zmarnował pół życia he wasted half of his life- pół dnia biegała po mieście she spent half a day running around town- pół do drugiej/trzeciej half past one/two- spotkajmy się o pół do ósmej let’s meet at half past seven- woda sięgała mu do pół łydki the water came halfway up his legs- miał marynarkę sięgającą do pół uda his jacket reached halfway down his thighs- przerwać w pół zdania a. słowa to stop in mid-sentence- przerwać komuś w pół zdania a. słowa to cut sb off a. interrupt sb in mid-sentenceⅢ part. half- jest pół Polakiem, pół Niemcem he’s half Polish and half German- pół kobieta, pół ryba half woman, half fish- pół czytał, pół drzemał he was half reading, half dozingⅣ na pół 1. [podzielić, przeciąć] in half; [złożyć] in half, double 2. (nie całkiem) half-, semi-- na pół ugotowany/wykończony half-cooked/half-finished- na pół przytomny half-conscious, semi-conscious- na pół poważna uwaga a half-serious comment a. remark- była na pół rozebrana she was half-undressedⅤ pół na pół [dzielić się, zmieszać] half-and-half- głosy rozłożyły się pół na pół the votes were split half-and-half- podzielmy się pół na pół let’s go fifty-fifty pot.Ⅵ pół- w wyrazach złożonych half-, semi-■ w pół drogi [zatrzymać się, zawrócić] halfway, midway- mieszka w pół drogi między apteką a kinem he lives halfway between the chemist’s and the cinema* * *pół jabłka/szklanki — half an apple/a glass
za pół ceny — ( sprzedawać) at half price lub half-price; ( kupować) for half price lub half-price
przerywać (przerwać) komuś w pół zdania lub słowa — perf to interrupt sb
* * *num.indecl. half; trzy i pół metra three and a half meters; podzielić coś na pół divide sth into two, halve sth; przerwać komuś w pół słowa cut sb short; zawrócić w pół drogi turn back half-way; jest pół do drugiej it's half past one, it's one thirty; poproszę pół czarnej half a cup of black coffee, please; pół żartem, pół serio half jokingly, half seriously; z tym jest pół biedy this is not much of a problem; pół biedy, że..., ale... the problem is not that..., but...; na pół suche włosy half dry hair.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pół
-
4 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
-
5 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
6 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
7 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
8 fal|a
f 1. (na wodzie) wave; (drobna) ripple, wavelet- fala morska/sztormowa/powodziowa a sea a. an ocean/a storm/a flood wave- fala przybojowa a. przyboju a breaker, a beachcomber- fala przybrzeżna surf, a coastal wave- fala przypływu high water, high tide- fala głębinowa groundswell- fala boczna/czołowa a beam/head sea- fala dziobowa/rufowa a bow/stern wave- wysoka fala a rough sea- martwa fala a swell- dziewiąta fala the ninth wave- grzbiet fali the crest (of a wave)- grzywa fali a whitecap- bryzg fali spindrift- płynąć z falą/przeciw fali to swim/sail with/against the current- pruć fale to plough the waves a. seas- kołysać się na falach to be rocked by the waves- tratwa łagodnie kołysała się na falach the raft was gently rocked by the waves- pływanie na fali przybojowej body surfing- fala uderzała a. fale uderzały o brzeg/łódź the waves were crashing against the shore/boat2. (lok) wave- fala włosów the wave of one’s hair- modelować włosy w fale to set one’s hair in waves- ciemne fale spłynęły jej na czoło dark waves cascaded over her forehead- układać (się) w fale to wave3. (silnie oddziałujące zjawisko) wave- fala mrozów a cold wave- fala upałów napływa a heat wave is moving in- fala demonstracji a wave of demonstrations- kolejna fala mody na lata sześćdziesiąte another revival of 60’s fashions- fala strajków rozprzestrzenia się the wave of strikes is spreading4. (grupa ludzi) wave- fala imigrantów/jeńców a wave of immigrants/captives- wpuścić falę uchodźców to let in an influx of refugees- płynąć falą to move/travel en masse5. (przypływ uczuć, emocji) wave; (niezadowolenia, radości) tide; (wspomnień) flood; (złości) surge- zalała nas fala radości a wave of joy swept over us- ogarnęła go fala gniewu a surge of anger welled up in him- po spotkaniu z nią przypłynęła fala wspomnień after meeting with her, the memories came flooding back6. Fiz. wave- fala akustyczna/radiowa/sejsmiczna/uderzeniowa a sound/radio/seismic/shock wave- fale elektromagnetyczne/harmoniczne an electromagnetic/a harmonic wave- fale świetlne/ultradźwiękowe an light/an ultrasonic wave- fale długie/średnie/krótkie Radio long/medium/short waves- fale ultrakrótkie Radio ultra-high frequency- fale Hertza Hertzian waves- długość fali wavelength- wysokość a. amplituda fali wave amplitude- widmo/emisja fal wave spectrum/emission- nadawać na tych samych/różnych falach to transmit on the same wavelength/on different wavelengths7. (w wojsku) (gnębienie) bullying; hazing US- reżyserzy nowej fali new wave directors- fala meksykańska Sport Mexican wave■ być na fali (odnosić sukcesy) to be on a roll, to be riding high; (być modnym) to be popular, to be in vogue- jest teraz pisarzem na fali he’s now a popular writer- firma jest na fali the company is on a roll- na falach eteru Radio on the air- witam państwa na falach eteru welcome to our radio transmission- porozumiewamy się na falach eteru we communicate by radio- na fali czegoś on the (rising) tide of sth przen.- na fali społecznego niezadowolenia/ostatnich wydarzeń on the rising tide of social unrest/in the wake of recent events- na fali entuzjazmu uchwalono nowe święto on the wave of enthusiasm a new holiday was established- utrzymać się na fali to keep one’s head above water przen.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > fal|a
-
9 napły|nąć
pf — napły|wać impf (napłynęła, napłynęli — napływa) 1. (o cieczy) to flow in, to pour in- woda napłynęła do piwnicy water came into the basement- woda napływa z rynny do beczki water is pouring from the gutter into the barrel2. (przypłynąć) to come- do portu napływały statki ships were coming into the harbour3. książk. (przybyć) to flock, to throng- na koncert napływały tłumy crowds were flocking to the concert- na konferencję prasową napłynęło wielu dziennikarzy a lot of reporters thronged to the press conference- dary dla poszkodowanych napływały z różnych miejsc kraju relief for the victims was coming in in large amounts from various regions of the country4. (przedostać się) to come, to get- mroźne powietrze napłynęło do pokoju cold air got into the room- z kuchni napływają zapachy jedzenia the smell of cooking is coming from the kitchen5. (przychodzić) to come- decyzje napływały ze sztabu generalnego decisions were coming in from headquarters- od rana napływały sensacyjne wiadomości sensational news had been coming in since early morning- do redakcji napłynęło dużo listów the office was flooded with letters6. (nabiec) twarz napłynęła mu krwią blood suffused his face- czułam, jak łzy napływają mi do oczu I felt tears welling up in my eyesThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > napły|nąć
-
10 pu|ścić
pf — pu|szczać impf Ⅰ vt 1. (przestać trzymać) to let go- puścić drzwi to let go of the door- puścił rękę dziecka i zaczął gestykulować he let go of the child’s hand and started to gesticulate- „puśćcie mnie!” błagał ‘let me go!’ he begged2. (spowodować przemieszczenie) to let- puszczać fajerwerki to let off fireworks- puszczać kaczki na wodę to play ducks and drakes- puszczać wodę z kranu to run water from a tap- puszczę ci ciepłą wodę na kąpiel I’ll run you a hot bath- puszczać bańki mydlane to blow soap bubbles- puszczać komuś krew to bleed sb- dzieci puszczały latawca nad rzeką the children flew a. were flying a kite on the riverbank3. (pozwolić wyjść) to release- przyjdę, jeżeli rodzice mnie puszczą I’ll come if my parents let me- puszczać kogoś przodem to let sb go first- puścić kogoś na wolność to let sb out, to set sb free- puszczono go za kaucją he was released on bail- puścić w obieg fałszywe pieniądze przen. to put false banknotes into circulation- puszczać złośliwe plotki o sąsiadach przen. to spread malicious gossip about the neighbours4. (pozwolić wejść) to let [sb] in, to let in, to admit- nie puszczał nikogo za próg he didn’t let anybody in- dzieci bez opieki nie puszczano na trybuny unaccompanied children were not admitted to the stands5. (wydzielać) to release- drzewa puszczają listki the trees sprout a. put forth new leaves- jagody puszczają już sok berries are already giving off a. rendering their juices6. (uruchomić) to set in motion- puść tę nową płytę put this new record on- puść wiatrak, jest tak gorąco turn the electric fan on, it’s so hot7. (zbudować) to build [drogę, tunel]- puścili nową linię autobusową a new bus line was introduced- puścili kabel pod dywanem they ran the cable a. wire under the carpet8. pot. (trwonić) to squander, to fritter away- wszystko puszcza na wódkę he fritters away all his money on vodka- w rok puścił cały spadek he blew the whole inheritance in a year pot.9. daw. (wydzierżawić) puścić coś w dzierżawę to rent sth out, to rent out sth, to lease sth out, to lease out sth Ⅱ vi 1. (ustąpić pod naciskiem) to let go- drzwi puściły the door gave- drzwi nie puściły the door didn’t give- oczko puściło ci w pończosze your stocking has laddered- szwy puściły w spódnicy the skirt came apart at the seams2. (tracić barwę) to run- czerwona farba puściła w praniu the red dye ran in the wash- brud/plama nie puszcza the dirt/spot won’t come outⅢ puścić się — puszczać się 1. (wyruszyć) to set out- puścił się pędem po schodach he rushed a. galloped down the stairs- puścili się w drogę they set out on their way2. (zacząć ciec) to start to run a. running- krew puściła mu się z nosa his nose started to bleed3. posp., pejor. (o kobiecie) to be an easy lay, to be promiscuous■ lód puszcza the ice is melting- mróz/zima puszcza it’s thawing- puścić w ruch pięści to break into a fist fight, to resort to fisticuffs- puścić coś mimo uszu to turn a deaf ear to sth- puścić coś w niepamięć to consign sth to oblivion- puścić w niepamięć to forgive and forget- puścić coś z dymem to burn down sth, to burn sth down- puścić kogoś na szerokie wody to throw sb in at the deep end- puścić się na szerokie wody to jump in at the deep endThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pu|ścić
-
11 wpa|ść1
pf — wpa|dać1 impf (wpadnę, wpadniesz, wpadł, wpadła, wpadli — wpadam) vi 1. (dostać się do wnętrza) to fall, to get- wpaść do wody/rzeki to fall in(to) the water/river- wpaść do dziury to fall down a hole- wpaść pod stół to fall under the table- wpaść w zaspę to fall in a snowdrift- piłka wpadła do bramki the ball went into the goal- wpadło mi coś do oka something’s got in(to) my eye- wpadł do domu zdyszany he rushed into the house breathless- ptak wpadł do pokoju a bird flew into the room- wpaść w pułapkę a. zasadzkę to fall into a trap- wpaść w czyjeś objęcia a. ramiona to throw oneself into sb’s arms2. (przedostawać się) przez otwarte okno wpadało świeże powietrze fresh air came in through the open window- do pokoju wpadł promyk słońca a ray of sunlight burst into the room3. (zderzyć się) to hit, to run into- samochód wpadł na drzewo the car ran into a tree- wpaść pod samochód/pociąg to be a. get run over by a car/train4. (znaleźć się w jakieś sytuacji) to get into- samochód wpadł w poślizg the car went into a skid- wpaść w tarapaty to get into trouble- wpaść w nałóg to get addicted- wpadać w długi to run into debt- wpaść w wir pracy a. zajęć to be caught up in a whirl of work5. (ulec emocji) to fall (w coś into sth ) wpaść w gniew to fall into a rage- wpaść w rozpacz to fall into despair- wpaść w zachwyt to go into raptures- wpadać w panikę to panic, to fall into a panic- wpaść w przesadę to exaggerate6. pot. (odwiedzić) to drop by, to drop in- wpaść na dyskotekę/do pubu to stop by a disco/pub- wpadnij do nas dziś wieczorem why don’t you drop in tonight?- muszę jutro wpaść na chwilę do pracy I need to stop by the office for a while tomorrow- może wpadnę do rodziców w sobotę maybe I’ll drop in on my parents on Saturday7. pot. (zostać przyłapanym) to be caught- wpadł na podawaniu ściągawki koledze he was caught passing a crib to a classmate- wpadł na gorącym uczynku he was caught red-handed8. pot. (zajść w ciążę) to get up the duff GB pot. 9 pot. (pojawić się niespodziewanie) to turn up- może wpadnie nam jeszcze jakiś projekt maybe some more work will turn up- w tym miesiącu wpadnie mi trochę grosza I have some extra money coming in this month■ co w ręce wpadnie whatever one could lay one’s hands on- wpaść na pomysł to hit on an idea, to come up with an idea- wpaść w chorobę to fall ill- wpaść z jednej ostateczności w drugą to go from one extreme to the other a. to anotherThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wpa|ść1
-
12 ogrz|ać
pf — ogrz|ewać impf Ⅰ vt 1. (podwyższyć temperaturę) to warm [dłonie, stopy, talerz, dzbanek]; to heat (up) [wodę, gaz] 2. (zapewnić ciepło) to heat [pomieszczenie, mieszkanie, budynek] Ⅱ ogrzać się — ogrzewać się 1. (pozbyć się uczucia zimna) to warm (oneself) up, to get warm- zbliżył się do ogniska, żeby się trochę ogrzać he came closer to the fire to warm up a bit a. get a bit warmer2. (stać się cieplejszym) to warm up- woda w jeziorze ogrzała się od słońca the sun warmed the water in the lakeThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ogrz|ać
-
13 maluczko
adv. przest., książk. maluczko brakowało, żeby wpadł do wody he very nearly fell into the water- maluczko, a byłby zginął he was almost killed, he came within an inch of (losing) his lifeThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > maluczko
-
14 pa|ść2
pf — pa|dać1 impf (padnę, padniesz, padł, padła, padli — padam) vi 1. (przewrócić się, zwalić się, opaść ciężko) to fall (down), to collapse- padł na wznak he fell on his back- padła zemdlona na podłogę she fell to the floor in a faint- padł na łóżko/na fotel he collapsed onto a. fell into the bed/the armchair- drzewa padały na ziemię trees were crashing to the ground- paść komuś w objęcia a. ramiona to fall into sb’s arms- paść sobie w objęcia a. ramiona to fall into each other’s arms, to fall on each other- paść na kolana a. klęczki to fall to a. on one’s knees (przed kimś/czymś before sb/sth)- paść komuś do nóg to fall at sb’s feet- paść przed kimś plackiem to prostrate oneself before sb- padam z nóg I’m dead tired; I’m dead beat pot.- padnij! Wojsk. down!2. (przemieścić się w dół) to fall down, to drop- dojrzałe jabłka padały na trawę ripe apples were dropping onto the grass- pocisk padł kilka metrów od naszego domu the missile fell a. came down several metres from our house3. (zatrzymać się) [spojrzenie, światło, cień] to fall (na kogoś/coś on sb/sth)- smuga światła padła na podłogę a beam of light fell on the floor- cienie drzew padały na drogę the trees were casting their shadows on the road- promienie słońca padały przez otwarte okna shunshine was flooding in through the open windows- jego wzrok padł na mnie his gaze fell on me- w naszą stronę padały ukradkowe spojrzenia sekretarki the secretary was giving us furtive glances, the secretary was casting furtive glances in our direction- akcent pada na drugą sylabę the stress falls a. is on the second syllable4. (zginąć) [żołnierz] to fall; [zwierzę] to die; [roślina] to die, to wither- paść w boju/na posterunku/na polu chwały to fall in battle/in the course of duty/with honour- paść z głodu i chorób to die a. perish from starvation and disease- rośliny padały z braku wody plants were dying a. withering for lack of water- padły pod siekierą wielowiekowe wierzby ancient willows were chopped down a. felled- zboże padało pod kosą corn was falling before the scythe5. (być zdobytym) [miasto, twierdza] to fall- miasto padło pod naporem przeważających sił wroga the town fell to overwhelming enemy forces6. (ponieść klęskę) [firma] to go bankrupt, to go under; to go bust pot.; [przedstawienie] to fall flat; to flop pot., to lay an egg US pot.; [gospodarka, system] to collapse 7. (ogarnąć) padł na nich strach/trwoga they were seized with fear/terror- padł na niego gniew królewski he incurred the wrath of the king książk.8. (przypaść w udziale) [podejrzenie] to be cast (na kogoś on sb); [głosy] to be cast (na kogoś/coś for a. in favour of sb/sth)- padło na niego 100 głosów he got 100 votes- padło 10 głosów za i 10 przeciw there were 10 votes for and 10 against- wybór padł na niego he was the one to be chosen- wygrana padła na numer 275 the winning number is/was 275- na jego los padła główna wygrana he won the first prize; he hit the jackpot pot.9 (być słyszalnym) [słowo] to be said; [rozkaz] to be issued; [propozycja, wniosek] to be put forward, to be moved; [strzał] to be fired- nie padło ani jedno słowo na ten temat not a word was said on this subject- padło wiele gorzkich słów there were many bitter words- padały cytaty, nazwiska, tytuły quotations, names and titles were being cited- czekała, ale pytanie nie padało she was waiting, but the question didn’t come- padł wniosek o powołanie komisji specjalnej it was proposed that a special commission be appointed- padają głosy, że… there is talk that…- padł rozkaz wymarszu marching orders were issued- padła komenda: „na ramię broń!” ‘slope a. shoulder arms!’ came the order- padło kilka strzałów several shots were fired- strzały padały gęsto bullets were hailing down10 Sport [bramka] to be scored; [rekord] to be established; [wynik] to be achieved- pierwsza bramka padła w drugiej połowie the first goal was scored in the second half- na zawodach padły dwa rekordy two new records were established at the championships- w drugim meczu padł wynik bezbramkowy the second match was goalless a. a no-score draw■ padać przed kimś na twarz (bać się kogoś) to fall prostrate before sb, to prostrate oneself before sb- chyba ci na mózg padło! you must be mad a. out of your mind!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pa|ść2
-
15 kup|a
f pot. 1. (sterta) (kamieni, śmieci) heap; (gazet) pile- kupa gnoju a dungheap, a dunghill- po zburzonym domu została kupa gruzu the house was reduced to a pile of rubble- zebrać coś na kupę to pile sth in a heap2. (grupa) kupa ludzi a crowd of people- kupa komarów swarms of mosquitos- kupą pojechaliśmy na wycieczkę a whole gang of us went on a trip- trzymać się w kupie to stick together- kupą, mości panowie! przest., żart. all together, gents! pot., żart.3. (mnóstwo, masa) kupa czegoś heaps a. loads of sth pot. [czasu, pieniędzy, roboty, kłopotów]- kupa śmiechu a good laugh- z nim jest zawsze kupa śmiechu he’s always good for a laugh- mieć kupę do zrobienia to have heaps of things to do- mieć kupę kłopotów to be in a heap of trouble- zwaliło się do nas kupa a. kupę gości we were overrun with guests, a whole crowd came to visit us- mieszkali wszyscy na kupie w jednopokojowym mieszkaniu they all lived on top of each other in a one-room flat- ten samochód to kupa złomu this car is a nothing but a rust bucket, this car is a complete wreck a. write-off pot.4. pot. (stolec) pooh U GB pot., poop U US pot., turd pot.; (psia) dog pooh a. dog-do U pot., dog turd pot.- dziecko zrobiło kupę w majtki the child messed his/her pants- pies zrobił kupę na dywanie the dog made a mess on the carpet■ nie trzymać się kupy pot. [argument, teoria, zeznania] to not hold water, to not stand a. hold up; [relacja, film] to not hold a. hang together- jego pomysł/wersja trzyma się kupy his idea/version holds water- wziąć się w kupę a. pozbierać się do kupy pot. to pull oneself together; to pull one’s socks up pot.- pozbierać/poskładać coś do kupy to gather/put sth together- próbował pozbierać do kupy wszystkie fakty he tried to put all the facts together- nie potrafi sklecić do kupy nawet trzech zdań he can’t even put three simple sentences togetherThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kup|a
-
16 do1
praep. 1. (w kierunku) to- pojechać do Warszawy/Francji to go to Warsaw/France- pójść do kina/teatru to go to the cinema/theatre- pójść do domu to go home- chodzić do szkoły to go to school- Anna już wyszła do pracy Anne has already left for work- podejść do kogoś to come up to a. approach sb- chodźmy do mnie let’s go to my place- przyszedł do mnie wczoraj Robert Robert came to see me yesterday- pójść do lekarza/dentysty/szewca/fryzjera to go to the doctor’s/dentist’s/cobbler’s/hairdresser’s- pójść do prawnika to go and see a lawyer, to go to see a lawyer- napisać do kogoś to write to sb- rzucić/podać piłkę do kogoś to throw/pass a ball to sb- zatelefonować/zwrócić się do kogoś to phone/address sb- celować/strzelić do kogoś to aim/shoot at sb- odprowadzić kogoś do drzwi to see sb to the door- piąć się do góry to climb up- podnieść rękę do góry to put one’s hand up- ręce do góry! hands up!- włosy zaczesane do góry upswept hair- odległość od punktu a do b the distance from A to B a. between A and B2. (do środka) in, into- wejść do pokoju/mieszkania to go into a. enter a room/flat- wsiąść do samochodu to get into a car- wsiąść do autobusu/pociągu/samolotu to get on(to) a. board a bus/a train/a plane- włożyć coś do koperty/walizki/szafy/kieszeni to put sth in(to) an envelope/a suitcase/a wardrobe/one’s pocket- wlać wodę do filiżanki/butelki/czajnika to pour water into a cup/bottle/kettle- wsypać cukier do herbaty/kawy to put sugar in(to) one’s/sb’s tea/coffee- wlać komuś coś do gardła to pour sth down sb’s throat3. (z określeniami czasu) [pracować] till, until; [dostarczyć] by- zostanę tutaj do jutra/poniedziałku/wiosny I’ll be here till a. until tomorrow/Monday/spring- mieszkał w Krakowie do śmierci he lived in Cracow to the end of his life- skończę tłumaczenie do środy I’ll finish the translation by Wednesday- do rozpoczęcia meczu zostało pięć minut it’s/it was five minutes to the beginning of the match- do jutra/do czwartku! see you tomorrow/Thursday!- do widzenia a. zobaczenia! goodbye!; see you! pot.- do tego czasu nie wolno ci wychodzić z domu until then you mustn’t go out- do tego czasu skończymy malowanie by then we shall have finished the painting- tradycja ta sięga wstecz do XVII wieku this tradition goes back to the seventeenth century- do ostatniej chwili till the last moment, until the last- wpół do drugiej/szóstej half past one/five4. (do określonej granicy) (o ilości policzalnej) up to, as many as; (o ilości niepoliczalnej) up to, as much as; (o odległości) up to, as far as; (o wysokości) down/up to- do dwudziestu pacjentów dziennie up to a. as many as twenty patients a day- do 100 złotych up to a. as much as one hundred zlotys- inflacja spadła z dziesięciu do siedmiu procent inflation went down from ten to seven per cent- do tamtego drzewa up to a. as far as that tree- do kolan [buty, spódnica] knee-length; [śnieg, woda] up to one’s knees; [warkocze, włosy] down to one’s knees- od stu do dwustu ludzi/kilometrów from one hundred to two hundred people/kilometres, between one hundred and two hundred people/kilometres- zmierzyć coś z dokładnością do milimetra to measure sth to within a. to an accuracy of one millimetre- do ostatniego tchu to the last gasp- do ostatniego człowieka to a man, to the last man5. (przeznaczenie) for- telefon/list do ciebie a phone call/letter for you- piłka do drewna/metalu a saw for (cutting) wood/metal- coś do jedzenia/picia something to eat/drink- nie mieć nic do jedzenia/picia to have nothing to eat/drink- do czego to jest? what is this for?- „do czego używasz tej szmaty?” – „do mycia podłogi” ‘what do you use this rag for?’ – ‘for washing the floor’- to nie jest do zabawy that’s not for playing with- kluczyki do samochodu car keys- przybory do pisania writing implements- pasta do butów/podłóg shoe/floor polish- muzyka do tańca dance music- miejsce do siedzienia/spania a place to sit/sleep- opiekunka do dziecka a nanny a. childminder- „zatrudnię gosposię do prowadzenia domu” ‘housekeeper wanted’- jednostka do zadań specjalnych a commando unit- asystent do specjalnych poruczeń a special assistant- Komisja do Spraw Zbrodni Wojennych War Crimes Commission6. (cel, zadanie) mieć lekcje do odrobienia to have (one’s) homework to do- mieć coś do zrobienia a. do roboty to have something to do- nie masz nic lepszego do roboty? haven’t you got anything better to do?- mamy kilka spraw do omówienia we’ve got a few things to discuss- sekretarka przyniosła mu dokumenty do podpisania the secretary brought him some documents to sign- sprawę przekazano do ponownego rozpatrzenia the case was sent back a. returned for reconsideration- czy masz coś do prania/prasowania? have you got anything that needs to be washed/ironed?- wziąć się do pracy to get down to work- oddałem buty do naprawy I took the shoes in to be repaired- pozowała mu do portretu she was sitting for him7. (wyrażające możność lub niemożność) do/nie do naprawienia repairable/irrepairable- możliwy/niemożliwy do zrealizowania feasible/unfeasible- nienadający się do jedzenia uneatable- wyrażenie nie do przetłumaczenia an untranslatable phrase- hałas nie do wytrzymania unbearable noise- przeszkody nie do pokonania insurmountable obstacles- propozycja nie do przyjęcia an unacceptable proposal- to jest nie do załatwienia this is impossible (to arrange)8. (z wyrażeniami uczucia) for, to, towards- miłość/szacunek do kogoś love/respect for sb- nienawiść do kogoś hatred for a. of sb- jego stosunek do rodziców/pracy his attitude towards his parents/to(wards) (his) work- mieć a. odczuwać wstręt do pająków to hate a. be afraid of spiders- tęsknić do czegoś to long a. yearn for sth9. (przynależność) to- należeć do stowarzyszenia to belong to a. to be a member of an association- należeć do partii to be a member of a party- od dziesięciu lat należy do Partii Zielonych he’s been a member of the Green Party for ten years- zapisać się do chóru/klubu to join a choir/club- zaciągnąć się do wojska to enlist in the army- zaliczać kogoś do swoich przyjaciół to count sb among one’s friends10. (przyłączenie) to- przymocować/przywiązać coś do czegoś to attach/tie sth to sth- dodatek do pensji an allowance a. bonus on top of sb’s wages/salary- był przystojny, do tego jeszcze nie stary he was good looking, and not so old either- do tego wszystkiego (na domiar złego) on top of all that11. (w porównaniach) to, with- porównać kogoś/coś do kogoś/czegoś to compare sb/sth to sb/sth- a do b tak się ma jak x do y a to b is like x to y12. (określając proporcje) to- mapa w skali 1 do 2500 a map on a scale of 1 to 2500- makieta w skali jeden do pięciu a one-fifth scale model- Legia wygrała dwa do jednego Legia won 2-113. (w wyrażeniach wykrzyknikowych) do broni! to arms!- do łóżka, ale już! off to bed now!- do roboty! let’s get down to work!; let’s go! pot.■ co ci do tego? what’s it got to do with you?; what business is it of yours? pot.- jemu nic do naszych spraw he has no business interfering in our affairsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > do1
-
17 ca|ły
Ⅰ pron. 1. (wszystek) [dzień, świat, prawda] all, whole adj.- siedziałem tutaj cały czas I’ve been sitting here all the time a. the whole time- boli mnie całe ciało my whole a. entire body aches- spóźniłem się o całe pół godziny I was a whole half-hour late- całe lato nie było deszczu it didn’t rain all a. the whole summer- całymi godzinami/dniami/latami for hours/days/years on end- płakać całymi nocami to cry night after night- jesteś cały mokry you’re all wet- kobieta cała w czerni a woman dressed all in black- figurka cała ze złota a figure made entirely of gold- całą duszą/sercem a. z całej duszy/serca with all one’s heart a. one’s whole heart- zabawa była na całego the party was a total rave pot.- nie ma co, zawaliłeś na całego there’s no doubt about it, you’ve completely fouled up pot.2. (pełny) whole adj.- całe wiadro węgla/wody a whole bucket(ful) of coal/water3. (kompletny) [zbiór, zestaw] entire, complete 4. (jedyny) all, only- całe umeblowanie pokoju stanowiły stół i krzesła the only furniture in the room consisted of a table and chairs- to cały mój dobytek that’s all (that) I have a. possess- to moja cała pociecha that’s all the comfort I have- to jest cała jej wiedza na ten temat that represents her entire knowledge on the subject5. (duży) whole adj.- mam cały stos listów do wysłania I’ve got a whole stack of letters to send off- mam całą masę rzeczy do załatwienia I’ve got a whole mass of things to arrange a. settle- całe szczęście, że przyszedłem w porę luckily, I came just in time; it was (damn) lucky I arrived in time pot.Ⅱ adj. 1. (nieuszkodzony) [ubranie, buty, osoba] in one piece; [dach] intact- wazon spadł, ale jest cały the vase fell, but it’s still in one piece a. intact- uciekaj, pókiś cały! get out, while you’re still in one piece!- miał szczęście, że wrócił cały z tej wyprawy he was lucky to return from the trip unscathed a. in one piece- wrócił cały i zdrów he returned safe and sound2. (całkowity) complete- z całą pewnością with complete certainty- robić coś z całym spokojem to do sth completely calmly- wyznać z całą szczerością to confess in all sincerity3. pot. (w jednym banknocie, w jednej monecie) mam całe dziesięć złotych I’ve only got a ten-zloty note 4. pot. (w maksymalnym stopniu) all- była cała w nerwach/w uśmiechach/we łzach she was all nerves/smiles/in tears5. pot. (przejawiający typowe cechy) all over- to cały Marek that’s Marek all over pot.- popatrz jak się uśmiecha – cały dziadek the way he smiles – he’s just like his grandpa- □ cała naprzód Żegl. full speed ahead!- cała wstecz Żegl. full speed astern!■ całym/całą sobą with one’s whole being- chłonął jej słowa całym sobą his whole being soaked up her words- czuła całą sobą, że już go nie zobaczy she felt with her whole being that she would never see him again- na całe gardło a. cały głos at the top of one’s voice- co mnie obchodzi ten cały kierownik/ta cała twoja praca pejor. what do I care about the bloody manager/that damn job of yours pot.- z całej siły a. całych sił with all one’s mightThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ca|ły
-
18 grz|ać
impf (grzeję) Ⅰ vt 1. (podgrzewać) to heat up [zupę, wodę]; to warm (up) [ręce, nogi]; to mull [wino, piwo]- grzać wodę grzałką elektryczną to heat up water with an immersion heater- siedzą i grzeją ręce nad ogniskiem they’re sitting warming their hands over the fire2. (powodować, że komuś jest ciepło) [ubranie, kołdra] to keep [sb] warm- jemu nie jest zimno, bo tłuszcz go grzeje he’s not cold, his fat keeps him warm- wypity alkohol grzeje człowieka alcohol warms you up3. (przygotowywać do działania) to warm up [silnik] 4. posp. (bić) to thrash- grzać konia batem to thrash a horse with a whipⅡ vi 1. (dostarczać ciepło) to heat- grzać gazem/prądem elektrycznym to heat with gas/electricity- grzać w samochodzie to have the heating on in the car- kaloryfery nie grzeją the heaters are off, radiators are cold- już grzeją pot. the central heating’s already on- słońce grzeje the sun is warm2. pot. (strzelać) to blast (away) pot.- grzać z karabinu to blast away with a rifle3. pot. (pędzić) [osoba, pojazd] to tear (along); pot. kierowca grzał chyba ze 100 km/godz. the driver was tearing along at about 100 km/h 4. posp. (pić alkohol) grzali całą noc they were boozing all night pot. Ⅲ grzać się 1. (ogrzewać się) to warm oneself; (z przyjemnością) to bask- grzać się przy ognisku to warm oneself in front of the fire- grzać się w słońcu to bask in the sun2. pot. (ogrzewać pomieszczenie) grzać się piecykiem elektrycznym to have an electric stove a. fire on 3. (być podgrzewanym) to heat up- zupa się grzeje the soup is heating up4. (rozgrzewać się zbytnio) [komputer, żarówka] to overheat- kable za bardzo się grzeją the cables are overheating5. (pocić się) [zwierzę, produkt] to sweat- w złym opakowaniu surowiec się grzeje the material sweats if it isn’t packaged properly6. pot. (bić się) to wallop each other pot.- grzali się czym popadło they were walloping each other with whatever came to hand7. posp. (odbywać stosunek) to screw wulg.■ grzać ławę Sport to sit on the benchThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > grz|ać
-
19 kr|ew
f sgt 1. (płyn) blood- grupa/krążenie/zakażenie krwi blood type/circulation/poisoning- badanie krwi a blood test- krew żylna/tętnicza venous/arterial blood- białe/czerwone ciałka krwi pot. white/red blood cells- ciśnienie krwi blood pressure- zmierzyć komuś ciśnienie krwi to take a. measure sb’s blood pressure- pobrać krew to take a blood sample- mieć pobieraną krew to have a blood sample taken- oddać krew to give blood- zatamować krew to stop a. staunch the bleeding- umrzeć z upływu krwi to die from blood loss a. loss of blood- broczyć krwią książk. to bleed profusely- ociekać a. spływać krwią to be dripping a. streaming with blood- stłuc kolano do krwi to bang one’s knee and cut it- skaleczyć się do krwi to cut oneself- krew tryska/sączy się z rany blood is spurting/oozing from the wound- leci mi krew I’m bleeding- leci mi krew z nosa/ręki my nose/hand is bleeding- twarz nabiegła mu krwią the blood rushed to his face- krew odpłynęła a. uciekła jej z twarzy the colour left her face- rzeki/strumienie krwi przen. rivers/streams of blood przen.- dokonać czegoś bez rozlewu krwi to achieve sth without bloodshed- doszło do rozlewu a. przelewu krwi it came to bloodshed- przelać krew za ojczyznę to shed blood for one’s country przen.- walczyć do pierwszej krwi to fight to the first blood- znów polała się krew blood was spilled a. shed again- miał w sobie irlandzką krew he had Irish blood in him- w jego żyłach płynie kozacka krew he has Cossack blood flowing through a. in his veins- klacz czystej krwi arabskiej a pure-bred Arabian a. Arab mare- czystej krwi Rosjanin a full-blooded Russian- (o) krwi mieszanej [osoba] of mixed blood; [zwierzę] mixed breed- świeża krew fresh a. new blood- potrzeba nam w firmie świeżej krwi the company needs (some) new a. fresh blood- krew Chrystusowa the blood of Christ- węzły a. więzy krwi blood ties, ties of blood- postać z krwi i kości a full-blooded a. larger-than-life character- człowiek z krwi i kości a flesh and blood person- aktor/policjant z krwi i kości an actor/a policeman to the core a. through and through- krew z mlekiem peaches and cream- mieć gorącą krew to be hot-tempered- mieć coś we krwi to have sth in one’s blood- napsuć komuś krwi to get on sb’s nerves- narobić złej krwi to cause bad blood- pić czyjąś krew to sponge off sb- wejść komuś w krew to become second nature to sb- zachować zimną krew to remain cool a. cool, calm, and collected; to keep a cool head- zabić kogoś z zimną krwią to kill sb in cold blood, to cold-bloodedly kill sb- krew się we mnie burzy a. krew mnie zalewa, kiedy... it makes my blood boil a. it gets my blood up when...- krew w nim zawrzała it made his blood boil- krwi bym dla niego utoczył I’d lay down my life for him- ścinać komuś krew w żyłach to make sb’s blood run cold- mrożący krew w żyłach blood-curdling, blood-chilling- to mi idzie jak krew z nosa pot. it’s a real slog a. uphill struggle- krew nie woda przysł. (o temperamencie) sometimes our passions get the better of us; (o pokrewieństwie) blood is thicker than water przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kr|ew
-
20 sięg|nąć
pf — sięg|ać2 impf (sięgnęła, sięgnęli — sięgam) 1. (wyciągnąć rękę) to reach (po coś for sth)- sięgnąć do kieszeni po chusteczkę to reach inside a. into one’s pocket for a handkerchief- sięgnął po szklankę wody he reached out for a glass of water2. (korzystać z informacji) to refer (do czegoś to sth); to use vt- sięgać do archiwów/słownika/źródeł to refer to the archives/a dictionary/sources- poetka sięga do zasobów mowy potocznej the poet uses the colloquial language3. przen. (starać się zdobyć) to strive (po coś for sth); to aspire (po coś to sth)- sięgać po władzę to strive for power- sięgać po koronę to aspire to be king- sięgnąć po władzę/koronę to take power/to crown oneself king- sportowiec ma szansę sięgnąć po złoty medal the sportsman stands a good chance of winning gold- sięgnąć po laury to win laurels4. (używać) to use vt- lekarze sięgają po nowoczesne metody terapii the doctors use the latest methods of therapy- w chwilach rozpaczy sięgała po alkohol when she was depressed she turned to drink- zbyt często sięgamy po tabletki nasenne we use sleeping pills too often- sięgnąć po pióro przen. to start writing- sięgnąć po pędzel przen. to start painting5. (dotykać) to reach vt; to come (do czegoś to sth)- broda sięgała mu pasa his beard came a. reached down to his waist- głową sięgał żyrandola he could reach a lamp with his head- sukienka sięgająca kolan a. do kolan a knee-length skirt6. (dochodzić) to reach vt, to run into- bezrobocie sięgnęło 13 procent the unemployment rate reached 13 per cent- straty firmy sięgają milionów the company’s losses run into millions- emocje sięgnęły szczytu emotions reached their peak- tereny, gdzie sięgała jego władza the territory under his jurisdiction■ ich ręce daleko a. wszędzie sięgają they are very influential, they have long arms- sięgać do kieszeni a. portfela to loosen the purse strings- sięgać po cudze a. po cudzą własność to appropriate sth- sięgać (za) wysoko a. daleko to aim high- odkąd sięgamy pamięcią a. odkąd nasza pamięć sięga from a. since time immemorial- odkąd sięgam pamięcią as far back as I can rememberThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sięg|nąć
- 1
- 2
См. также в других словарях:
The Water of Life (German fairy tale) — The Water of Life ( de. Das Wasser des Lebens) is a German fairy tale collected by the Brothers Grimm, tale number 97. [Jacob and Wilheim Grimm, Household Tales , [http://www.surlalunefairytales.com/authors/grimms/97wateroflife.html The Water of… … Wikipedia
The Bold Knight, the Apples of Youth, and the Water of Life — is a Russian fairy tale collected by Alexander Afanasyev in Narodnye russkie skazki .ynopsisAn old king whose sight was failing heard of a garden with apples that would make a man grow young, and water that would restore his sight. His oldest son … Wikipedia
The Day the Fish Came Out — The original movie poster Directed by Michael Cacoyannis Produced by … Wikipedia
The Water Is Wide (song) — The Water Is Wide (also called O Waly, Waly ) is a folk song of Scottish or English origin that has been sung since the 1600s and has seen considerable popularity through to the 21st century. It is related to Child Ballad 204 (Roud number 87),… … Wikipedia
The Water of Life (Spanish fairy tale) — The Water of Life is a Catalan fairy tale collected by D. Francisco de S. Maspous y Labros, in Cuentos Populars Catalans . Andrew Lang included it in The Pink Fairy Book . [Andrew Lang, The Pink Fairy Book ,… … Wikipedia
The Water Nixie — or The Water Nix is a fairy tale collected by the Brothers Grimm, tale number 79. [ [http://www.pitt.edu/ dash/grimm079.html The Water Nixie ] ] It came from Hanau.Jacob and Wilheim Grimm, Household Tales ,… … Wikipedia
The Cat Came Back — Infobox Standard title= The Cat Came Back comment= image size= caption=Cover, sheet music, 1893 writer=Harry S. Miller composer= lyricist= published= 1893 written= language=English form= original artist= recorded by= performed by= The Cat Came… … Wikipedia
Smoke on the Water — У этого термина существуют и другие значения, см. Дым над водой (значения). «Smoke on the Water» … Википедия
Smoke on the Water — Chanson par Deep Purple extrait de l’album Machine Head Pays Royaume Uni … Wikipédia en Français
Washed by the Water — Infobox Single Name = Washed by the Water Cover size = Border = Caption = Artist = Needtobreathe Album = The Heat Released = Late 2007 Format = Recorded = Genre = Christian music Length = Label = Atlantic Records Writer = Bear Rinehart, Bo… … Wikipedia
Don't Drink the Water (Stone Gods song) — Don t Drink The Water Single by Stone Gods from the album Silver Spoons Broken Bones … Wikipedia